
Starożytny amulet pozwoli wyjaśnić jedną z największych zagadek lingwistyczych Europy?
16 listopada 2022, 11:00Ponad 2000 lat temu na drzwiach pewnego domostwa na północy Hiszpanii wisiał amulet w kształcie dłoni. W 2021 roku zabytek znaleźli archeolodzy pracujący na górze Irulegi w pobliżu Pampeluny. Specjaliści z Sociedad de Ciencias Aranzadi prowadzą tam wykopaliska przy ruinach średniowiecznego zamku i osady z epoki żelaza. Dłoń zabezpieczono i wysłano do konserwacji. Okazało się, że to nie zwykły amulet, a sensacyjne znalezisko, które może pomóc w rozwiązaniu jednej z największych zagadek lingwistycznych Europy – pochodzenia języka baskijskiego.

Ida - zaginione ogniwo ewolucji
20 maja 2009, 10:55W Niemczech, w słynnej z unikatowych znalezisk geologicznych kopalni Messel, odkryto liczący 47 milionów lat szkielet, który prawdopodobnie jest nieznanym dotychczas ogniwem ewolucji człowieka. Szczątki są 20-krotnie starsze, niż większość znanych nam skamieniałości, które można łączyć z naszym gatunkiem.

Znaleziono dużą nekropolię z czasów Merowingów
2 sierpnia 2016, 10:05W Monchy-Lagache w pobliżu Amiens w północnej Francji odkryto wielką nekropolię z czasów Merowingów. W czasie przygotowywania terenu pod budowę szkoły natrafiono na cmentarzysko, na którym pochowano ponad 800 osób

Jak włosek lepi się do powierzchni
11 kwietnia 2011, 16:30Sposób poruszania się owadów czy gadów po pionowych powierzchniach od dawna interesuje naukowców, którzy chcieliby stworzyć urządzenia, poruszające się w ten sam sposób. Wiadomo, że zwierzęta przemieszczają się po różnych powierzchniach nachylonych pod różnymi kątami dlatego, że ich kończyny wyposażone są w miniaturowe włoski.

Niemcy zmierzyli najkrótszy w historii odcinek czasu
16 października 2020, 11:46Niemieccy fizycy z Uniwersytetu im. Goethego we Frankfurcie dokonali najkrótszego w historii pomiaru czasu. We współpracy z naukowcami z DESY (Niemiecki Synchrotron Elektronowy) w Hamburgu i Instytutu Fritza Habera w Berlinie zmierzyli czas przejścia światła przez molekułę. Dokonany pomiar mieści się w przedziale zeptosekund.

Znamy przyczynę wymierania triasowego
25 marca 2013, 17:09Prawdopodobnie udało się znaleźć przyczynę wymierania triasowego - jednego z największych tego typu wydarzeń w historii Ziemi. Miało ono miejsce przed około 200 milionami lat. Dzięki niemu na kolejne 135 milionów lat Ziemię opanowały dinozaury.

Gdańsk: opracowano innowacyjne urządzenie do śródoperacyjnego badania ukrwienia narządów przewodu pokarmowego
2 marca 2022, 11:29Grupa gdańskich naukowców opracowała prototyp innowacyjnego urządzenia do śródoperacyjnego badania ukrwienia narządów przewodu pokarmowego. Dzięki niemu będzie można znacząco zmniejszyć liczbę powikłań, a przez to obniżyć koszty i czas leczenia.

Hipoteza, która wstrząsnęła fizyką
25 października 2013, 09:51Zaproponowana niedawno hipoteza "firewalli czarnej dziury", która opisuje to, co dzieje się na granicy czarnych dziur, stawia pod znakiem zapytania niektóre z podstawowych teorii fizycznych. To najlepsze, co zdarzyło się od dłuższego czasu. To jak trzęsienie o sile 9 w 10-stopniowej skali. To najbardziej szokująca i zaskakująca rzecz, która wydarzyła się podczas całej mojej kariery naukowej - mówi fizyk Raphael Bousso z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley.

Bozon Higgsa nie zdradza śladów fizyki spoza Modelu Standardowego. Przynajmniej na razie
12 lipca 2024, 11:31Odkryty przed kilkunastu laty bozon Higgsa wciąż stanowi zagadkę. Dotychczas nie udało się poznać jego właściwości z zadowalającą dokładnością. Teraz, dzięki pracy międzynarodowego zespołu, w skład którego wchodzili uczeni z Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk, dowiedzieliśmy się więcej o pochodzeniu tej niezwykle ważnej cząstki, która nadaje masę innym cząstkom elementarnym.

Wulkan El Chichón odpowiedzialny za 'ciemny wiek' Majów?
14 lutego 2017, 11:05Cywilizacja Majów rozkwitała w latach 250-900 i była najbardziej zaawansowaną z cywilizacji prekolumbijskich Ameryk. Majowie przeżywali wzloty i upadki, ale rozwinęli pismo, dokładny kalendarz, matematykę i budowali wspaniałe miasta w potężnymi piramidami. W 1938 roku archeolodzy zauważyli dziwną przerwę w datach dotyczących powstawania monumentalnych majańskich budowli